Consumenten leggen zonnepanelen op het dak, stappen over op elektrisch rijden en ruilen de cv-ketel in voor een warmtepomp. Het elektriciteitsnet wordt hierdoor belangrijker maar mogelijk ook instabieler en kwetsbaarder voor verstoring. Voor de Topsector Energie onderzoeken Stratix en Kiwa of apparaten en voorschriften goed genoeg zijn in de energietransitie.
Miljoenen apparaten online
Het Internet-of-Things (IoT) bestaat al uit miljoenen apparaten met laag vermogen, zoals lampen, camera’s en sensoren. Er komen de komende jaren echter steeds meer apparaten online met een hoger wattage, zoals omvormers voor zonnepanelen, warmtepompen en thuisladers voor de auto.
De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) wil weten wat dit betekent voor de elektriciteitsvoorziening. IoT kan problemen veroorzaken, door fouten in de software, door ingrijpen van de fabrikant of door een hackpoging. Als (veel) apparaten met hogere vermogens tegelijk onvoorspelbaar gedrag gaan vertonen, kan dit grote gevolgen hebben voor de stabiliteit van het elektriciteitsnet.
Het is van belang dat de cyberweerbaarheid van IoT-apparaten wordt verhoogd, in lijn met de Richtlijn Radio-apparaten (RED 3.3) met de aankomende Delegated Act “de Cyber Resilience Act” (CRA). De Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (voormalig Agentschap Telecom) houdt hier toezicht op.
Samenwerking van Stratix en Kiwa
Kiwa heeft in Apeldoorn zijn testlaboratorium, waar de apparaten worden geïnstalleerd en tijdens normaal gebruik getest op cyberveiligheid. Een belangrijk doel van het onderzoek is om te weten of gebruikers de informatie en mogelijkheden krijgen om cyberweerbaar te zijn. Zoals: kan je zelf een wachtwoord instellen (geen standaardwachtwoord) en wordt dat ook geëist? Krijg je als gebruiker informatie over software-updates? Kan je problemen ook herstellen?
Deze praktijktesten zijn de basis voor de belangrijke onderzoeksvraag: zijn de wettelijke voorschriften goed genoeg voor de snelle groei van IoT in huis? Stratix vergelijkt de resultaten met die voorschriften en komt waar nodig met aanbevelingen. De overheid en de toezichthouders kunnen die gebruiken om wet- en regelgeving bij te sturen. Daar profiteren ook producenten en eindgebruikers van.
