De Nederlandse overheid hoeft niet al beleid vast te leggen voor de Upper 6 GHz band. Mobiele netwerken en wifi hebben op termijn allebei extra spectrum nodig, maar niet al meteen. Het is het meest zinvol om het spectrum te verdelen tussen die twee toepassingen. Deze optie kan de komende één à twee jaar onderzocht worden. Dat heeft Stratix geadviseerd aan het ministerie van Economische Zaken.
De Europese landen zijn bezig om het banddeel 6425-7125 GHz een nieuwe bestemming te geven. Dit stuk van 700 MHz kan worden gebruikt voor wifi, als uitbreiding op de bestaande 6 GHz wifi-band. Het kan ook worden ingezet voor 6G, met vergunningen voor mobiele operators. Met een scenarioanalyse en een onderzoek van de claims heeft Stratix gekeken naar wat EZ het beste kan doen.
De komende jaren hebben zowel mobiel als wifi nog genoeg ruimte in bestaande frequentiebanden. Op iets langere termijn groeit de vraag naar capaciteit in beide toepassingen, maar die groei is behoorlijk onzeker. Daarom adviseren we een hybride optie te onderzoeken, met minimaal 320 MHz nieuw spectrum voor wifi en minimaal 300 MHz voor mobiel.
Scenarioanalyse
Elk besluit over de Upper 6 werkt door tot voorbij het jaar 2040. Op zo’n lange termijn is het huidige dataverkeer over 5G en wifi geen bruikbare maatstaf. Daarom hebben we een scenarioanalyse gedaan, een specialisme van Stratix. In zo’n analyse verzamelen we trends en ontwikkelingen uit de hele samenleving. Dat levert vier totaal verschillende toekomstbeelden op, van erg rooskleurig tot erg somber. Vanuit die onbekende maar niet onmogelijke toekomst redeneren we terug om de beleidskeuze te vinden die in de meeste gevallen werkt.
Claims van de industrie
Ook hebben we de claims van de industrie over wifi en 6G geanalyseerd. We hebben gekeken naar de huidige vraag naar breedband en naar mogelijke nieuwe toepassingen, zoals 6G, robots, AI en virtual reality (VR). De wereldwijde industriegroepen (mobiel en wifi) staan hier lijnrecht tegenover elkaar. Allebei claimen dat ze het spectrum heel hard nodig hebben, allebei wijzen ze de argumenten van de andere kant volledig af.
Die claims blijken lang niet allemaal terecht. Het dataverkeer over mobiele netwerken groeit niet meer zo snel als eerst. Operators hebben ook allerlei manieren om die groei te hanteren. De Upper 6 is ook niet onmisbaar voor de lancering van 6G. Daarbij is er een harde wet in de natuurkunde: hogere frequenties komen slechter door muren en ramen dan lagere mobiele banden.
Gebruikers zitten echter het grootste deel van hun tijd binnenshuis. En in Nederland is er overal vast internet met wifi. Ook in wifi is er de komende jaren nog ruimte voor groei: door de bestaande banden beter te benutten en te werken met meer access points en repeaters.
Onderzoek naar hybride verdeling
We adviseren EZ wel om binnen enkele jaren een besluit te nemen, want lange onzekerheid is niet goed voor de markt. We verwachten dat zowel wifi als mobiel op termijn wel meer spectrum nodig heeft. Daarom is een hybride verdeling nuttig, met 320 MHz voor wifi en minstens 300 MHz voor mobiel. Dat kan in een Prioritised Band Split: beide toepassingen krijgen een deel exclusief en kunnen onder voorwaarden het andere deel gebruiken. Voor de haalbaarheid daarvan is wel meer onderzoek nodig.
